Czy warto inwestować w whisky? A jeśli już, to w butelki, czy w beczkę?

W jaką whisky inwestować?

Odpowiedź jest jedna: w rzadką 🙂 Renomowane, unikalne trunki wyróżniające się jakością, limitowaną ilością i wyszukanym opakowaniem, czyli whisky kolekcjonerska, może być lepszą długoterminową inwestycją niż złoto. Do świata ekskluzywnych whisky możemy zaliczyć zarówno specjalne edycje znanych marek takich jak Johnnie Walker, Ballantine’s, Chivas czy Glenmorangie jak i - a może przede wszystkim - unikatowe wersje pochodzące z mniejszych destylarni. Cenione są zazwyczaj trunki mające powyżej 18 lat, opakowane w najwyższej jakości materiały (metale szlachetne, skóra, kryształ), cenione są również serie kolekcjonerskie, tematyczne. Na przykład Amazon prowadził przedsprzedaż serii ośmiu butelek whisky inspirowanych serialem HBO - "Gra o tron" w cenie 300 funtów. W tym samym czasie już pojawiły się na aukcjach za 500 funtów, a później na aukcjach ceny osiągnęły nawet 1000 funtów za komplet.

Inwestycja w butelkę czy beczkę whisky?

Oczywiście łatwiej zainwestować w butelkę niż w beczkę. Whisky w butelce jest tak wdzięcznym trunkiem, że do przechowywania jej nie jest potrzebna piwnica, specjale klimatyzowane pomieszczenie z odpowiednią temperaturą - wystarczy najzwyklejszy barek. Trunek należy chronić tylko przed działaniem promieni słonecznych i zbyt wysoką temperaturą np. z kaloryfera. Na tym "łatwość" się kończy - musimy znaleźć dobrze rokującą butelkę, najlepiej z kolekcjonerskiej, limitowanej serii whisky single malt (a zwłaszcza single cask) znanej destylarni (np Macallan, Dalmore, Balvenie, Ardbeg, whisky japońska, a jeszcze lepiej z którejś z nieistniejących już szkockich destylarni, która niegdyś była marką sama w sobie), dodatkowo opakowaną w specjalnie stworzoną dla niej butelkę i... czekać. To rozwiązanie wydaje się najprostsze, ale oferty sprzedaży nie będą tanie.

Jeśli chodzi o wartość dla inwestora, nie bierzemy pod uwagę butelek, które można spotkać na sklepowej półce. Szukamy:
- edycji limitowanych – inwestorzy i kolekcjonerzy uwielbiają je, zwłaszcza od uznanych producentów, a niewielka podaż limitowanych serii zapewni, że ceny wywoławcze pozostaną wysokie.
- edycji kolekcjonerskich – opierających się na znanych markach i wielkich domach whisky jak Macallan, Highland Park, Brora, Balvenie, Dalmore, czy Ardbeg.
- wydań specjalnych – często destylarnie wydają serię specjalnych whisky, które na przestrzeni lat tworzą kolekcję. Jeśli posiadamy każdą butelkę z tej serii, wartość kolekcji wzrośnie wykładniczo.

Doświadczeni kolekcjonerzy nie bawią się butelkami: kupują whisky w beczkach. Ale z beczką jest znacznie trudniej. Ściśle whisky "szkocka" - Single Malt Scotch Whisky - może opuścić teren Szkocji tylko w butelkach z etykietą przeznaczoną do sprzedaży detalicznej. Oznacza to nieco zachodu: konieczność znalezienia producenta - destylarni, który oferuje usługę sprzedaży i przechowania np pod hasłem „private cask offer" (powiedzmy destylarnia Ardnamurchan lub Annandale). Tak, są to zwykle młode, mniej znane destylarnie - renomowane w zasadzie nie oferują takich opcji. Sugerujemy od razu odrzucić oferty pośredników, którzy za usługę wezmą więcej niż połowę końcowej wartości inwestycji... chociaż ofert firm brokerskich - również w Polsce - nie brakuje. Ceny beczek zaczynają się od około 11 000 USD i mogą dochodzić do 700 000 USD za produkty z najwyższej półki.

Najlepiej pewno samodzielnie skontaktować się z destylarnią w Szkocji, kierując się również opłatami za przechowanie, z ubezpieczeniem włącznie. To ostatnie jest o tyle istotne, że nawet w razie pożaru, czy innego kataklizmu, który dotknąłby destylarnię, odzyskamy swój wkład. Co ciekawe, producenci deklarują możliwość dosyłania co roku nabywcy próbek whisky - można rozkoszować się swoją inwestycją w domowym zaciszu 🙂 Beczkę whisky można w wybranym momencie (najlepiej po co najmniej 12 latach) wystawić na sprzedaż lub... zabutelkować pod własną etykietą 🙂
Można oczywiście kupić trunek w beczce, który nie jest whisky z definicji, można wreszcie samodzielnie zakupić beczkę, próbować skomponować destylat, przechowywać przez lata w (koniecznie niskiej 🙂 ) piwnicy, w której panuje określona wilgotność - ale nie będzie to raczej dobra inwestycja, będzie to jedynie hobby.

Ryzyko inwestycji w whisky

Traktowanie whisky jako dobrej inwestycji obarczone jest oczywiście ryzykiem - rynek alkoholi, jak każdy inny, ma prawo do hossy i bessy. Pierwszy miesiąc 2021 roku przyniósł spadek indeksów - co prawda o 0,15% - ale jednak spadek 🙂 Części butelek i beczek wystawianych w ubiegłym roku na aukcjach nie udało się sprzedać, brakowało zainteresowanych.

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że ze względu na „pandemiczny” rocznik i zmniejszoną podaż, whisky z 2020 roku (a może i z roku 2021) będzie za kilka lub kilkanaście lat obiektem zainteresowania kolekcjonerów, co wpłynie na wzrost jej wartości.

Brexit a dostępność i ceny whisky

Opuszczenie przez Wielką Brytanię struktur unijnych stało się faktem. Mimo początkowych obaw, krajowy oraz globalny rynek whisky nie zostaną dotknięte w dużym stopniu recesją. Co prawda eksperci spodziewali się powtórki sprzed kilku lat, gdy Unia Europejska nałożyła 25-procentowe cło na amerykańską whisky (co mocno odbiło się na tamtejszym rynku – m.in. w postaci podwyżek cen alkoholu – szczególnie tych produkowanych przez mniejsze firmy) - ale się zawiedli. Po pewnych perturbacjach na granicach (korkach, stertach nowych wzorów dokumentów przewozowych), wszystko wróciło do normy.

Powody do zmartwień mogą mieć… prywatni kolekcjonerzy, którzy dotychczas nabywali drogie alkohole za pośrednictwem aukcji internetowych oraz sprowadzali je bezpośrednio z Anglii. W tej chwili jest to zabronione...

Serdecznie zapraszamy!