Destylarnia Bruichladdich uchodzi za jedną z najbardziej rzemieślniczych gorzelni whisky w Szkocji. Jak opisaliśmy w poprzednim wpisie relacjonującym naszą wizytę w destylarni, słynie ona zarówno z produkcji whisky miękkiej, eleganckiej, kwiatowej i zupełnie "nie pasującej do wizerunku Islay", jak i z ekstremalnie "zatorfionej" - Octomore. Pora opisać nasze wrażenia z degustacji tutejszej "wody życia".
W trakcie zwiedzania Bruichladdich mieliśmy farta: operator zgodził się na otwarcie sejfu! Tak zwany "spirit safe" to jedno z najważniejszych miejsc w destylarni...
Urządzenie służy do rozdzielania strumieni destylatu. W jego wnętrzu znajdziemy areometr do pomiaru mocy spływającego alkoholu, umiejscowiony w urządzeniu zwanym „ parrot”, choć w niczym nie przypominającym papugi. Wykwalifikowany operator w tym miejscu dokonuje tzw „cut point”, punkt cięcia, czyli decyduje w którym momencie przekieruje foreshots i tails (przedgony i pogony albo niedogony) do właściwych zbiorników, pozostawiając najbardziej wartościową część destylatu - "new make", zwaną sercem, kierowaną do dalszego etapu produkcji whisky.
Trochę teorii: frakcję przedgonu stanowią składniki o najniższej temperaturze wrzenia, często szkodliwe dla zdrowia, których trzeba się pozbyć z destylatu. Serce to głównie interesujący nas etanol. W pogonach znajdziemy substancje o najwyższych temperaturach wrzenia, które psują smak destylatu i nie nadają się do bezpośredniego spożycia - ale mogą być przeznaczone do kolejnych destylacji w celu dalszego frakcjonowania i odzyskiwania z nich etanolu. Podział w odpowiednim momencie to... prawdziwa sztuka.
Budowa spirit simple safe ma uniemożliwić bezpośredni dostęp do alkoholu (pracownikom!) podczas sprawdzania jego mocy. W 1823 roku, wraz z uchwaleniem jakże ważnego Excise Act pojawił się (w Port Ellen - na Islay!) pierwszy spirit safe, czyli metalowo-szklana skrzynia, którą niespełna trzy lata wcześniej wynalazł niejaki Septimus Fox. W tamtych czasach, aby nic nie umknęło przed opodatkowaniem nawet kropli whisky, w każdej destylarni przez całą dobę musiał siedzieć poborca podatkowy(!). Dlatego też do 1983 roku, jedyną osobą posiadającą klucz do sejfu, był urzędnik 🙂
Obecnie szacuje się rozmiar produkcji, pozostawiając destylarni "margines błędu" wynikający z naturalnych ubytków 🙂 Stąd zabytkowe kłódki widoczne na zdjęciach są raczej elementem dekoracji.
Wracając do degustacji: spróbowaliśmy, jak smakuje SERCE! W skrócie: 71% przezroczystego alkoholu, petrochemiczny zapach, chemia, kopniak w usta 🙂
Wszystko wynagrodziły degustacje końcowych efektów procesu produkcji whisky Bruichladdich. Jedna z najbardziej torfowych whisky na świecie, Octomore 10 YO Dialogos była prawdziwą rozkoszą dla naszych ust. Octomore była słodowana do zacnych 167ppm, destylowana w 2008 roku ze 100% szkockiego jęczmienia Optic, zebranego rok wcześniej. Czas dojrzewania tego cuda został podwojony w stosunku do pozostałych Octomore: w ramach dość skomplikowanego procesu, obejmującego aż 10 lat, whisky leżakowała w beczkach po porto, koniaku, bourbonie i w "dziewiczych", dębowych. "Nakład": jedyne 12 tysięcy butelek o mocy 56,8% 🙂
Kolejna pozycja: Port Charlotte 10 YO Heavy Peated. Destylarnia Port Charlotte zakończyła pracę w 1929 roku, jednak whisky powróciła na rynek w 2006 w dzięki Bruichladdich Distillery. Edycja 10-letnia debiutowała w czerwcu 2018, wydestylowano ją w 100% z jęczmienia uprawianego w Inverness-shire i słodowanego do zawartości związków fenolu 40ppm. Do jej maturacji wykorzystano beczki z amerykańskiego dębu pierwszego napełnienia (65%) i ponownego napełnienia (10%) oraz beczki po Bordeaux (25%). Oczywiście z naturalną barwą i bez filtracji na zimno, z zawartością alkoholu 50%. Mamy tutaj dym, popiół, węgiel, karmel, przypalone drewno, jeżyny, żywicę, dużo słodyczy, cytrusy, a na końcu pojawia się akcent z beczek po francuskim winie. Oraz długi i intensywny finisz 🙂
Przyszła pora na Bruichladdich Islay Barley 2013. Jęczmień z procesu produkcji pochodził z farm Coull, Rockside, Island, Mulindry, Cruach, Dunlossit i Sunderland. Islay Barley 2013 jest ósmą edycją nietorfowanego single malta, whisky dojrzewała w beczkach z amerykańskiego dębu z pierwszego napełnienia (75%) i beczkach po winach Ribera del Duero, Syrah i Pauillac (25%). Efekt: 50% ABV i nuty miodowej owsianki oraz cytrynowej bezy 🙂
Jak wspomnieliśmy w poprzednim wpisie, niektórzy śmieją się, że Bruichladdich ma więcej edycji whisky, niż beczek w magazynach 🙂 Na półkach centrum dla odwiedzających i Laddie Shop stoją między innymi edycje specjalne, poświęcone... ludziom związanym z destylarnią.
Przykładem jest degustowany przez nas nietotfowy valinch o numerze 59: Robert McEachern, whisky wydestylowana w 2010 roku, która dojrzewała w beczce Rivesaltes, o mocy 60,8%. Dostępna tylko do wyczerpania zapasów 🙂
Podsumujmy naszą wizytę w Bruichladdich. Destylarnia jest bardzo przyjazna dla gości. Pracownicy są otwarci i znający się na rzeczy. Zakład innowacyjny, odwołujący się do przywiązania do terroir i ekologii, z czym identyfikuje się coraz więcej klientów. Mnogość edycji może oznaczać nie tylko szansę na przeżycie dla tej nie związanej z żadnym wielkim koncernem destylarni, ale również możliwość znalezienia przez klientów na sklepowych półkach butelek o różnorodnym charakterze i "dopasowanie" się do indywidualnych gustów odbiorców. Życzymy powodzenia!
Polecamy Państwa uwadze wpisy dokumentujące kwietniową wyprawę w poszukiwaniu źródeł "wody życia" na wyspie Islay:
Zapraszamy również serdecznie na cykliczne spotkania z winem i whisky w Folwarku Stara Winiarnia - z pewnością wykorzystamy nabytą podczas eskapady wiedzę i doświadczenie!
